OECD Multilingual Summaries

Economic Policy Reforms 2013. Going for Growth

Summary in Turkish

Ekonomik Politika Reformları 2013. Büyümeye Geçiş

Türkçe Özet

Bu incelememizde önceki tavsiyeler konusunda sağlanan ilerlemeler gözden geçirilmekte, yakın dönem için yeni öncelikler belirlenmektedir. Ayrıca "Büyümeye Geçiş"e ilişkin politika önerilerinin, GSYİH artışı dışında kamu politikası hedefleri üstündeki olası etkisine de değinilmektedir.

1. Bölümde ilk olarak ülkelerin 2011 yılından bu yana önceki Büyümeye Geçiş başlıklı analizlerde belirlenmiş olan politika öncelikleri konusunda sağladıkları gelişmeler incelenmekte ve sonrasında zayıf bir yakın dönem ekonomik görünümü bağlamında büyümeyi sürdürülebilir şekilde canlandırmak ve istihdamı arttırmak için öncelikli reformlara yeni bir bakış getirilmektedir.

2. Bölüm, büyümeyi arttırıcı politika tavsiyelerinin gelir dağılımı ve çevre gibi diğer iki refah alanındaki olası yan etkilerini incelemektedir. Ayrıca önerilen reformların (bütçeyle ilgili) içsel ve (cari işlemler gibi) dışsal dengesizlikler üstündeki olası etkisini de araştırmaktadır. Bu, ana etkileme kanallarını tarif etmek ve olası politika dengeleyicilerini ve tamamlayıcılarını belirleme amacıyla yapılmaktadır.

Her bir ülke için belirlenen beş politika önceliği 3. Bölümde yeniden gruplanan ülke notlarında kısaca özetlenmektedir. Politika önceliklerinin seçilmesi büyük ölçüde, ülkeler arasında, 4. Bölümde sunulan, politika ayarlamalarının bir karşılaştırmasının yapılmasına olanak sağlayan bir dizi ayrıntılı sayısal göstergeye dayanmaktadır.

Temel politika mesajları

Politika reformu ilerleme ve öncelikleri

• OECD ülkeleri için, öncelikler konusunda eylem Büyümeye Geçiş uygulamasının başlamasından bu yana en yüksek düzeylerinde durarak, rekabetçiliği ve mali sürdürülebilirliği geri getirecek yapısal reformlara, sağlıklı bir kriz sonrası büyüme yoluna geri dönüş koşullarına olan ihtiyacın gitgide fark edildiğini göstermektedir.
• Reformların hızı, işgücü düzenlemeleri ve sosyal refah sistemleri gibi politik bakımdan hassas bölgeler dahil, mali destek programları veya doğrudan piyasa baskıları altındaki (örneğin Yunanistan, İrlanda, İtalya, Portekiz ve İspanya gibi) Avro bölgesi ülkelerinde özellikle yüksektir. Bu ülkeler önemli kamu maliyesi güçlendirme programları da uygulamaktadırlar. Buna karşılık, özellikle cari denge fazlası olan ülkelerle (örneğin Norveç, İsviçre ve ABD gibi) en yüksek yaşam standartlarına sahip ülkelerde reformların hızı çok daha düşüktür. Oysa, bu ülkelerde reformların daha aktif biçimde yapılması, hem Avro bölgesinde hem daha küresel ölçekte yeniden dengeyi sağlamaya yardımcı olacaktır. Bunun yanı sıra kamu maliyesi güçlendirme planlarının güvenilirliğine de destek olacaktır.
• Öncelikler konusunda eylemin özellikle Orta Avrupa ülkelerinde yüksek hızlı ama ortalama olarak BRIICS ülkelerinde çok daha yavaş olması, kısmen bu ülkelerde krizden kaynaklanan reform baskılarının daha hafif olduğunu göstermektedir. Yine de, iş süreçleri üzerindeki devlet kontrolünün kapsamını azaltma, ürün piyasası düzenlemelerinde şeffaflığın artması ve temel eğitim sistemlerinin güçlendirilmesi alanlarında ilerleme sağlanmıştır.
• 2011 ve 2013 Büyümeye Geçiş öncelikleri karşılaştırıldığı zaman, en dikkat çekici değişiklik, özellikle sosyal yardımlar ve aktif işgücü piyasası politikaları alanlarında, OECD ülkeleri için istihdamı arttırmayı amaçlayan önceliklerin payında belirgin bir artış olduğudur ve bu durum kriz sonrasında zayıf bir iyileşme gösteren iş piyasası mirasının ve buna bağlı olarak işsizlerin yeniden işe dönmesine yardımcı olma sorunlarının üstesinden gelme konusuna odaklanmadaki artışı yansıtmaktadır. Aktif işgücü piyasasına ve sosyal yardım politikalarına daha güçlü vurgu yapılması, G20 Eylem Planları bağlamında ifade edildiği gibi, ülkelerin kendi yapısal reform taahhütleri ve temel öncelikleri ile büyük ölçüde tutarlılık göstermektedir.
• Özellikle Avro bölgesinde, işsizliği azaltma ihtiyacı baskı oluşturan bir sorun olmayı sürdürmektedir. Vergi ve sosyal yardım sistemlerinde, aktif işgücü piyasası politikalarında ve iş koruma mevzuatında reform yapılması önerileri bu nedenle sıkça rastlanan bir olgudur ama, özellikle oldukça hızlı istihdam kazançları sağlayabilecekleri hizmet sektörlerinde, ürün piyasası reformları da dikkat çekici biçimde ön plana çıkmaktadır. Nispeten zengin diğer OECD ülkelerinde, özellikle Japonya ve Kore’de, işgücü üretkenliğine daha fazla ağırlık verilmektedir. Bunun yanı sıra, ağ sektörü düzenlemelerinde, vergi yapılarında, doğrudan yabancı yatırım kısıtlamalarında ve tarımdaki sübvansiyonlarda reformlar yapmaya odaklanılmaktadır. Eğitim ve sağlık sektörlerinde verimlilik ve hakkaniyetin arttırılması gereksiniminin yanı sıra, vergi reformu yapılması da ABD'de öncelik taşımaktadır.
• Meksika, Türkiye gibi daha düşük gelirli ülkelerde ve BRIICS’de, yakın zamanlara kadar genel olarak güçlü bir büyüme görüldü ama bir dizi ortak sorun eğitim sistemlerinin kalitesi ve kapsayıcılığı, altyapıların kapasitesi ve düzenlenmesi, rekabet ve yatırımların önündeki yüksek engellerin yaygınlığı gibi konular hem yerli hem de yabancı firmalar açısından endişe uyandırıyor. Kayıt dışı istihdam da bu ülkelerin çoğunda ekonomik ve sosyal hasar oluşturmakta, kayıt dışı istihdam oranını azaltmayı amaçlayan, örneğin vergi ve sosyal yardım sistemleri ve iş koruması alanlarında çeşitli öneriler bulunmaktadır.

Büyümeyi arttırıcı reformların olası yan etkileri

• Büyüme için tavsiye edilen politika değişikliklerinin birçoğunun ya diğer refah hedeflerinin elde edilmesine yardımcı olduğu ya da belirgin bir etkisi olmadığı görülüyor. Yine de, birçok öneri yeniden bölüşüm veya çevre hedefleriyle çatışabilir ve politika yapıcılarının amaçlarına en uygun politika paketlerini tasarlamak için bu tür ödünleşim ya da dengelerin farkında olması gerekmektedir.
• Birçok ülke için iş ve yatırım teşviklerini iyileştirmeye yönelik bir araç olarak tavsiye edildiği üzere, karma vergileri doğrudan vergilerden tüketim, çevre ve gayrimenkul vergilerine kaydırma, beraberinde gelir dağılımı üstündeki ters etkileri hafifletmek veya en aza indirmek için tasarlanan önlemler alınmadığı takdirde hakkaniyet hedefleriyle çelişebilir.
• Düşük vasıflı işçiler ve gençler için istihdam olanaklarını arttırma amacıyla tavsiye edilen, istihdam koruma mevzuatı, ücret pazarlığı kurumları ve asgari ücret alanlarındaki önlemler; ücret dağılımını genişleterek kısa dönemde gelir eşitsizliğini arttırabilir. Ancak, bu etki, söz konusu işçilerin, özellikle de işgücü piyasasıyla bağları zayıf olanların iş beklentileri ve aramaları canlanacağı için kısmen, hatta tamamen dengelenebilir.
• Ekonomik faaliyeti canlandıran reformlar genel olarak çevre kaynakları üzerinde, örneğin sera gazı salımlarını, atık üretimini ya da su ısrafını arttırarak daha güçlü baskılar yaratacaktır. Bununla birlikte, bu önerilerin bazıları gelecekte GSYİH artışının daha sürdürülebilir olmasına çevreye zararlı faaliyetlerin üretim maliyetlerini yükselterek de katkıda bulunmaktadır. Bu durum özellikle vergilendirmenin işgücünden kirlilik yaratan emisyonlara kaydırılması önerilerinde belirgindir. Ayrıca, mal ve hizmet piyasalarında daha çok rekabeti teşvik eden ve kaynakların yeniden dağıtımını kolaylaştıran reformlar, fiyat sinyallerine karşı duyarlılığı arttırarak piyasaya dayalı çevre araçlarının etkinliğini destekleyeceklerdir.
• Büyümeyi güçlendiren yapısal reformların, uygulanmaları ek kamu kaynakları, bazen de ilk ağızda gider kesintileri ya da mali kaynak artışları gerektirdiği zaman, hükümet bütçeleri üzerinde kısa dönemde, doğrudan etkileri olmaktadır. Daha uzun dönemde, yapısal reformların bütçe üzerindeki etkisi, esas olarak büyümeyi istihdam yoluyla mı yoksa üretkenlik yoluyla mı teşvik ettiklerine bağlı olarak değişecektir. Her iki durumda da, reformlar vergi gelirlerini arttırır ama sadece istihdam yoluyla teşvik durumunda bütçe dengesini önemli ölçüde iyileştirebilirler.
• Dış fazla veren birçok ülkeye tavsiye edildiği gibi kadın işgücünün tam zamanlı katılımı önündeki engelleri azaltacak ve belli sektörlere girişi engelleyen düzenlemeleri kaldıracak reformlar tasarrufları azaltıp yatırımları teşvik ederek cari denge konumunu zayıflatacaktır. Buna karşılık, cari işlemler dengesini güçlendirme olasılığı daha yüksek politika önlemleri, vergilendirmedeki değişiklikler veya yerli rekabete daha güçlü maruz bırakma yoluyla ihracata yönelik sektörlerin rekabet gücünü arttıran reformları içerirler.