OECD Multilingual Summaries

Interconnected Economies. Benefiting from Global Value Chains

Summary in Dutch

Gekoppelde economieën profiteren van wereldwijde waardeketens

Samenvatting in het Nederlands

Concurrentievermogen

• Voor een goed concurrentievermogen in de wereldwijde waardeketens is een krachtige productiesector nodig die niet naar andere landen 'verdwijnt'. Dit betekent een investering in menselijk kapitaal, vaardigheden en een uitstekende infrastructuur, terwijl sterke banden tussen de industrie en universiteiten en andere kennisbronnen ontwikkeld moeten worden. Voor bedrijfsinvesteringen is ook de kwaliteit van de instellingen en de overheid van groot belang.
• Het midden‑ en kleinbedrijf (MKB) speelt een belangrijke rol in specifieke onderdelen van de wereldwijde waardeketen en levert een bijdrage aan de export van grotere ondernemingen.
• In de wereldwijde waardeketen ligt de nadruk nog steeds op productie, ook al worden services steeds belangrijker.
• Oude beleidsbepalingen negeren de verbonden aard van de productie in de wereldwijde waardeketen en de behoefte aan internationale concurrentie en inzichtelijkheid. Hierbij bestaat het risico van protectionisme, terwijl momenteel succes op de internationale markt evenzeer afhangt van het vermogen om hoogwaardige goederen en diensten te importeren als te exporteren.

Handel

• In de meeste landen wordt ongeveer een derde van de geïmporteerde halffabricaten weer geëxporteerd. In de wereldwijde waardeketens zijn accijnzen en andere importbelemmeringen dus in feite een belasting op de export. Ook exportbelemmeringen kunnen efficiënte werking van wereldwijde waardeketens negatief beïnvloeden en de kosten verhogen. De negatieve gevolgen van handelspolitieke beschermingsmaatregelen worden nog erger als onderdelen en componenten meerdere keren de grens over moeten.
• Handelstimulerende voorzieningen, zoals snelle en efficiënte haven‑ en douaneprocedures, zorgen voor goed functionerende waardeketens. Ook de harmonisatie van normen en certificatievereisten, en wederzijdse erkenningsovereenkomsten kunnen de lasten van exporterende bedrijven verlichten.
• Liberalisatie van accijnzen kan nieuwe handelskansen creëren, maar waardeketens hebben ook behoefte aan efficiënte services en de benodigde flexibiliteit om mensen, kapitaal en technologieën eenvoudig in verschillende landen in te kunnen zetten.
• Services zorgen in veel OESO‑landen voor meer dan de helft van de waardecreatie in wereldwijde waardeketens en in China is dat meer dan 30%.

Investering

• Gezien het belang van multinationale ondernemingen, is een verlaging van investeringsbarrières een efficiënte manier om deelname aan de wereldwijde waardeketens te stimuleren. Als de efficiënte werking van wereldwijde waardeketens wordt belemmerd door beperkingen op internationale investeringen, kan dit negatieve gevolgen hebben niet alleen voor het thuisland, maar ook voor het gastland.
• Een programma dat bestaat uit duizenden bilaterale en regionale investeringsovereenkomsten is geen goede weerspiegeling van de onderlinge verbondenheid van de economieën in wereldwijde waardeketens.
• De promotie en facilitatie van investeringen moet meer worden gericht op de activiteiten die in wereldwijde waardeketens plaatsvinden dan op industrieën. Het beleid moet erkennen dat succes afhankelijk is van zowel binnenkomende als uitgaande investering.
• Grote multinationale ondernemingen, waaronder sommige staatsbedrijven, spelen een belangrijke rol in wereldwijde waardeketens, wat mogelijke problemen schept voor de concurrentie en de markten verderop in de keten.
• Waardeketens kunnen de verspreiding van ideeën over verantwoord ondernemerschap ondersteunen; het is van essentieel belang dat zaken worden gedaan op een wijze die de rechten en de waardigheid van mensen respecteert, volgens de OESO‑richtlijnen voor multinationale ondernemingen en de normen die door de ILO en de VN worden erkend.

Ontwikkeling

• Door toegang tot netwerken, wereldwijde markten, kapitaal, kennis en technologie, kan deelname aan een wereldwijde waardeketen de eerste stap zijn richting economische ontwikkeling.
• Aangezien wereldwijde waardeketens afhankelijk zijn van contracten tussen multinationale ondernemingen en onafhankelijke leveranciers, is het vermogen om contracten af te dwingen erg belangrijk. Landen met goede juridische systemen exporteren vaak meer in complexe industriesectoren. Taken waar meer complexe contracten voor nodig zijn, worden eenvoudiger uitgevoerd in landen met een goed functionerende contractuele infrastructuur.
• Veel lage lonen landen kunnen niet aan wereldwijde waardeketens deelnemen door hun locatie, onvoldoende natuurlijke hulpbronnen, onvoldoende infrastructuur of onvoldoende bedrijfsleven.

Aanpassing en risico's

• De internationale concurrentie in wereldwijde waardeketens gaat met kosten gepaard, omdat sommige activiteiten groeien, andere slinken en activiteiten naar andere landen verhuizen.
• Dit aanpassingsproces moet mogelijk gemaakt worden door middel van het sociale en arbeidsmarktbeleid en door investering in onderwijs en vaardigheden. Het structurele beleid moet ook de flexibiliteit stimuleren en zodoende ook de weerstand van economieën tegen toekomstige schokken vergroten.
• De toenemende onderlinge afhankelijkheid van economieën is een bron van veerkracht. Anderzijds is het zo dat een problematische situatie in één deel van de wereldwijde waardeketen zich sneller door het hele systeem kan verspreiden.
• Gezien de positieve impact van wereldwijde waardeketens op het algemene welzijn, moeten overheden, ondernemingen en andere stakeholders hun individuele taken en beheersverantwoordelijkheden goed in acht nemen.

Belangrijke aanbevelingen

• Versterk de wederzijdse samenwerking en coördinatie om het open en voorspelbare internationale investeringsklimaat te handhaven dat investeringen in wereldwijde waardeketens heeft ondersteund, en om de nationale beleidsbepalingen uit te lijnen met de wereldwijde aard van de economische activiteit.
• Houd de markten open en bied weerstand aan de druk om protectionistisch op te treden. Stimuleer handelsliberalisatie, bij voorkeur multilateraal, om de verbindingen hoger en lager in de keten te maximaliseren. Er moeten handelstimulerende maatregelen worden getroffen, ook via WTO‑overeenkomsten.
• Voorkom incentive‑oorlogen voor aantrekking van de meer interessante schakels van de wereldwijde waardeketens.
• Ondersteun het MKB met beleidsbepalingen die de ontwikkeling van hun relaties met internationale bedrijven stimuleren, hun leveringscapaciteit en hun innovatievermogen vergroten en productnormen introduceren.
• Investeer in vaardigheden en geavanceerde productietechnologie en in traditionele takken van industrie. En door middel van beleidsbepalingen die netwerken en samenwerkingsverbanden versterken, moeten productie en waardecreatie worden geconsolideerd.
• Ondersteun de investering in kennis, zoals R&D en design, en stimuleer de ontwikkeling van belangrijke economische competenties, zoals vaardigheden en management.
• Zorg voor nieuwe reguleringen en liberaliseer de handel en investering in services om de concurrentie te verbeteren en de productiviteit en kwaliteit van services te verhogen.
• Maak de investeringsbarrières lager, zodat opkomende landen deel kunnen nemen aan wereldwijde waardeketens.
• Lever de ondersteuning aan opkomende landen om hun bedrijfsomgevingen te verbeteren en hun betrokkenheid in de internationale handel uit te breiden.
• Ondersteun capaciteitsuitbreiding door middel van 'aid for trade'‑initiatieven als hulp voor de armste opkomende landen.
• Ondernemingen zijn als eerste verantwoordelijk voor de reductie van mogelijke risico's, maar het is belangrijk om alle stakeholders hierbij te betrekken, zodat overheden meer informatie‑uitwisseling en capaciteitsuitbreiding stimuleren.
• Zorg voor een betere beoordeling van de investeringen in wereldwijde waardeketens en de impact van deze ketens op tewerkstelling, vaardigheden en inkomens.