OECD Multilingual Summaries

Perspectives on Global Development 2014

Boosting Productivity to Meet the Middle-Income Challenge

Summary in Dutch

Perspectieven over de wereldwijde ontwikkeling 2014

Productiviteitsverhoging om de middeninkomensuitdaging het hoofd te bieden

Samenvatting in het Nederlands

Veel middeninkomenslanden kunnen niet uitgelijnd worden met het inkomen per hoofd in de OESO: Een sterke groei in de afgelopen tien jaar heeft het aandeel van opkomende landen in de wereldeconomie aanzienlijk vergroot. Maar stelt dit proces van 'rijkdomverschuiving' deze landen uiteindelijk in staat om zich uit te lijnen met het gemiddelde inkomen per hoofd in de OESO? Na een lage periode van indrukwekkende vooruitgang vertoont het groeitempo in sommige middeninkomenslanden een daling. Op het huidige groeitempo kunnen verschillende middeninkomenslanden zich in 2050 niet uitlijnen met het gemiddelde inkomensniveau in de OESO. Deze uitdaging wordt vergroot door de vertraging van de economie in China: de buren en leveranciers hebben sterk geprofiteerd van de sterke groei in dit land, met name exporteurs van natuurlijke hulpmiddelen.

Productiviteitsgroei is het antwoord: Tijdens de overgang van een laag‑ naar een middeninkomenseconomie wordt de productiviteit verhoogd door arbeidskrachten van lagere naar hogere productiviteitssectoren te verplaatsen. Deze verandering is vaak nog steeds een belangrijke factor, zelfs in middeninkomenslanden, zoals India en Indonesië. Maar zodra dit proces aan tempo afneemt, moet aandacht worden geschonken aan grotere productiviteitsverbeteringen in de sectoren. Deze verandering is duidelijk zichtbaar in de algemene productiviteitsgroei in OESO‑landen. Het is ook duidelijk in China, een land dat haar productiviteit in veel productiesectoren heeft verhoogd door gebruik te maken van de wereldwijde kennis via buitenlandse directe investeringen en de import van kapitaalgoederen en componenten.

Maar de productiviteit stijgt met mondjesmaat: Voor een duurzame uitlijning dient de productiviteit sneller toe te nemen. De afgelopen tien jaar heeft productiviteitsgroei slechts een marginale bijdrage geleverd aan de economische groei in veel middeninkomenslanden. Ook was de productiviteitsgroei onvoldoende om het zeer grote verschil met de productiviteit in geavanceerde landen te overbruggen. In Brazilië, Mexico en Turkije is dit verschil zelfs toegenomen. In China daarentegen is de productiviteit op indrukwekkende wijze gestegen: ca. 10% per jaar in arbeidsproductiviteit en meer dan 7% in totale factorproductiviteit in de productie‑ en dienstensector. India heeft de afgelopen tien jaar ook een aanzienlijke groei van de totale factorproductiviteit meegemaakt, ook al blijft het verschil tussen India en de geavanceerde economieën nog steeds groot.

Enkele traditionele groeistimulansen nemen aan belang af: Een verbetering van de productiviteit is met name belangrijk omdat veel middeninkomenslanden niet langer kunnen vertrouwen op de voordelen voor lageinkomenslanden die naar een middeninkomensstatus opklimmen. Deze voordelen zijn lage arbeidskosten en een snelle groei, aangewakkerd door de ontwikkeling van exportsectoren dankzij de buitenlandse investeringen. Bovendien is de demografie van middeninkomenslanden minder geschikt voor groei. De stijging naar middeninkomensstatus wordt vaak versneld door een demografische overgang, waarbij het sterftecijfer sneller afneemt dan het geboortecijfer, zodat er meer arbeidskrachten aanwezig zijn. Sommige regio's kunnen nog steeds profiteren van dit demografische voordeel, zoals Zuid‑Azië en Afrika onder de Sahara. Maar elders neemt dit demografische voordeel af.

Middeninkomenslanden verbeteren hun productiviteit door:

• Voortdurende diversificatie in landbouw‑, industrie‑ en dienstensectoren met een hogere toegevoegde waarde: Diversificatie is vooral belangrijk in middeninkomenslanden met stijgende salarissen, evenals in dergelijke landen met veel natuurlijke hulpbronnen.
• Innovatie door de wereldwijde kennis te gebruiken en de nationale capaciteiten te ontwikkelen: Zelfs de meer geavanceerde middeninkomenslanden kunnen nog steeds profiteren van een technologische inhaalslag. Behalve een betere integratie in het wereldwijde handelssysteem en een beter gebruik van buitenlandse kennis door handel, buitenlandse directe investeringen en andere middelen, dienen de landen ook hun vermogen te ontwikkelen om producten en processen te innoveren, zodat ze beter aan hun eigen behoeften voldoen en een eigen concurrentievoordeel creëren.
• Reorganisatie van de product‑, arbeids‑ en financiële markten en vaardigheidsontwikkeling: In veel middeninkomenslanden wordt de ontwikkeling van concurrerende, innovatieve bedrijven vaak belemmerd door een ongeschikte wet‑ en regelgeving en onvoldoende vaardigheden.
• Stimulering van concurrerende dienstensectoren: De binnenlandse dienstensector kan groeien om te voldoen aan de vereisten van de groeiende middenklassen. De diensten kunnen ook het concurrentievermogen van de productiesector verbeteren en een bron zijn van exportinkomsten.

Ze kunnen ook 'oude' groeistimulansen blijven inzetten door:

• Arbeid van sectoren met een lagere naar sectoren met een hogere productiviteit verplaatsen: Veel middeninkomenslanden, zoals India, Indonesië, Iran en Maleisië, kunnen nog steeds profiteren van een verschuiving van arbeidskrachten uit de landbouw, productie en diensten naar sectoren met een hogere productiviteit.
• Volledig profiteren van groei als gevolg van factoraccumulatie: De meeste middeninkomenslanden kunnen hun inzet van arbeidskrachten verder verbeteren en meer menselijk en fysiek kapitaal verzamelen. Ook kan de efficiëntie bij de inzet van productiefactoren worden verbeterd.

De voordelen van de groei distribueren:

• Gelijke kansen voor iedereen: In veel middeninkomenslanden heerst nog veel armoede of is de inkomensongelijkheid de afgelopen tien jaar toegenomen. Frustraties bij de 'middenklassen' over hun levensstandaard en het gebrek aan inbreng bij beslissingsprocessen hebben in sommige middeninkomenslanden spanningen veroorzaakt. Deze sociale uitdagingen dienen aangepakt te worden door de levering van betere openbare diensten, een verbetering van de levenskwaliteit, meer arbeidskansen en een grotere inbreng in de aansturing van de economie.
• Effectieve regionale beleidsbepalingen voor een gelijkmatigere groei en minder regionale verschillen: Hiervoor moeten de regionale concurrentievoordelen bekend zijn en moeten de openbare diensten aan de lokale behoeften worden aangepast, met een prioriteit voor dichtbevolkte arme gebieden.
• Meer energie‑efficiëntie en een duurzaam milieu: De diversificatie in minder energie‑intensieve sectoren en de toepassing van energie‑efficiënte technologieën, reduceert de kwetsbaarheid door schommelende energieprijzen en wijzigingen van de reguleringen en voorkeuren. Bovendien moet meer aandacht worden geschonken aan een duurzaam milieu bij de ontwikkeling van succesvolle strategieën.

De overheid effectiever maken:

• Meer vaardigheid in het formuleren en toepassen van plannen: De overheidsfunctionarissen moeten beter worden opgeleid en de verschillende ministeries moeten beter worden gecoördineerd om voor een effectieve planning en toepassing te zorgen. Grote strategiewijzigingen zijn politiek niet altijd eenvoudig en vaak duur, ook al zijn de kosten van geen verandering nog hoger. Effectieve communicatiestrategieën en de juiste timing en procedures zijn van kritiek belang om steun te verkrijgen van diverse stakeholders voor de toepassing van deze hervormingen.