OECD Multilingual Summaries

OECD Communications Outlook 2013

Summary in Polish

Przegląd sektora telekomunikacyjnego OECD, 2013 r.

Streszczenie w języku polskim

Najważniejsze wnioski

W roku 2011 liczba ścieżek dostępu telekomunikacyjnego w krajach OECD wynosiła ogółem 2066 mln, czyli 166 abonentów na 100 mieszkańców. Liczba abonentów telefonii komórkowej stanowiła 65,4% ścieżek w porównaniu z 64% w roku 2009; udział liczby abonentów telefonii stacjonarnej nadal maleje. Liczba abonentów szerokopasmowych łączy światłowodowych rosła w latach 2009–2011 w tempie 16,61% rocznie. Wzrost wykorzystania szerokopasmowego dostępu mobilnego był napędzany popularnością smartfonów. Średni wskaźnik abonamentów dostępu do sieci internetowej z poziomu telefonów komórkowych w krajach OECD wzrósł z 23,1% w roku 2009 do 56,6% w czerwcu 2012 r. w ujęciu całościowym.

W okresie od 2010 do 2012 roku ceny usług telefonii stacjonarnej i (jeszcze wyraźniej) komórkowych usług głosowych obniżały się, wykazując znaczny spadek w obrębie wszystkich wzorców konsumpcyjnych, z wyjątkiem usług telefonii stacjonarnej dla przedsiębiorstw.

Koszyk bezprzewodowych usług szerokopasmowych dla komputerów przenośnych (oferty w zakresie miesięcznego limitu 500 MB) kosztował w krajach OECD średnio 13,04 USD z uwzględnieniem parytetu siły nabywczej waluty, chociaż w niektórych krajach jego koszt sięgał 30 USD. Średni koszt koszyka 10 GB wynosił 37,15 USD. Koszt pakietu 250 MB dla tabletu wynosił miesięcznie średnio 11,02 USD. Koszyk 5 GB dla tabletu kosztował średnio 24,74 USD, chociaż jego cena wahała się w przedziale od 7,98 USD (Finlandia) do 61,84 USD (Nowa Zelandia).

Odrębne dawniej usługi telekomunikacyjne ulegają obecnie łączeniu, natomiast digitalizacja oraz wdrażanie infrastruktury stacjonarnej i bezprzewodowej powodują wzrost dostępnej przepustowości dla wszystkich rodzajów usług telekomunikacyjnych. Przykłady z sieci Internet obejmują szybką popularyzację standardu Long Term Evolution (LTE lub 4G) w sieciach telefonii komórkowej z zastosowaniem architektury bazującej wyłącznie na protokole IP i wykorzystanie usług komunikacji głosowej Voice over LTE (VoLTE), a także bazującej na IP usługi VoD (wideo na życzenie) oraz internetowej transmisji telewizyjnej na żywo przez operatorów sieci kablowych, satelitarnych, nadawców publicznych, dostawców usług bazujących na chmurze i innych dostawców OTT („over the top”).

W roku 2009 obserwowano istotny spadek dochodów telekomunikacyjnych, jednak ich poziom ustabilizował się w roku 2010, by w 2011 zanotować odbicie. Można to przypisać sile mobilnego rynku telekomunikacyjnego, a konkretnie gwałtownemu wzrostowi współczynnika penetracji rynku przez smartfony w tym okresie. Zdecydowanie największa część ruchu generowanego przez smartfony lub tablety dotyczy korzystania z sieci Wi‑Fi powiązanych z sieciami stacjonarnymi, a nie z sieciami telefonii komórkowej. Sieci stacjonarne stały się w rezultacie łączem pośredniczącym (backhaul) dla urządzeń mobilnych i bezprzewodowych, przy czym według niektórych badań 80% danych przetwarzanych na urządzeniach mobilnych przesyłanych jest za pośrednictwem połączeń Wi‑Fi z sieciami stacjonarnymi.

W większości krajów OECD przychody z transmisji danych rosną w tempie dwucyfrowym, a przesyłanie danych stanowi obecnie główne źródło wzrostu operatorów sieciowych. Nowe usługi, np. płatności mobilne, oferują znaczne możliwości, jednak wiążą się one z koniecznością przesyłania danych we współpracy z partnerami, np. instytucjami kredytowymi. Niewiele prognoz zakłada wzrost tradycyjnych usług takich jak telefonia czy wiadomości SMS w kategoriach udziału w przychodach.

Klucz do sukcesu mobilnego ekosystemu leży w istnieniu odpowiedniego poziomu konkurencji w zakresie infrastruktury sieciowej i świadczonych usług. Konkurencja spowodowała, że niektórzy operatorzy otworzyli się i dali klientom większe możliwości dostępu na dużo szerszą skalę, niż byłoby to możliwe do osiągnięcia w drodze uregulowań administracyjnych.

Internet nadal silnie się rozwija, ale w niektórych kategoriach względne tempo wzrostu zmalało w porównaniu z poprzednimi okresami, co jest zrozumiałe z uwagi na szeroką dostępność tej technologii. Internet oraz analogowa transmisja audio stały się podstawowymi metodami rozpowszechniania treści dźwiękowych. Na obszarze OECD przejście na telewizję cyfrową niemal dobiegło końca. W wielu krajach nadawcy oferują swoje treści w formie transmisji „na żywo” albo usługi telewizji catch‑up dostępnej za pośrednictwem Internetu. Obserwuje się gwałtowny wzrost subskrybowanych usług VoD (wideo na życzenie).

Pojawiające się problemy

Decydenci i organy regulacyjne mają do odegrania ważną rolę w zapewnieniu dostatecznego poziomu konkurencji. Obejmuje to zagwarantowanie odpowiednio dostępnego spektrum, szerokiej liczby adresów IP lub innych zasobów numeracyjnych dla wchodzących na rynek podmiotów, a także uczciwej konkurencji między operatorami a dostawcami OTT.

Zapewnienie otwartości rynków na dostawców OTT oraz dostawców bazujących na infrastrukturze jest kluczowe dla innowacyjności w zakresie infrastruktury szerokopasmowej oraz niezmiernie ważne dla sprostania głównym wyzwaniom branży, także w szerszym kontekście społeczno‑ekonomicznym.

Coraz więcej liderów branży twierdzi, że wysokie ceny usług roamingu międzynarodowego wpływają niekorzystnie na ich relacje z klientami i stanowią poważną barierę dla handlu oraz podróżowania po krajach OECD. Rekomendacja Rady ds. Usług Roamingu Międzynarodowego OECD (z lutego 2012 r.) zaleca ocenę i likwidację barier, które mogą uniemożliwiać dostęp operatorów wirtualnych sieci mobilnych do lokalnego rynku hurtowych usług mobilnych w celu oferowania usług roamingu.

Ograniczone spektrum oraz wzrost zapotrzebowania na usługi transmisji danych oznaczają, że sieci mobilne będą się starały przerzucać część ruchu do sieci stacjonarnych. Decydenci i organy regulacyjne muszą zapewnić wystarczające zasoby, żeby utrzymać dostępność łączy pośredniczących (backhaul) dla sieci bezprzewodowych, szczególnie w razie niewystarczającej konkurencji w zakresie dostępu do sieci stacjonarnych. Trwa debata dotycząca wdrażania światłowodowej architektury FTTx („fibre‑to‑the‑residence”), jednak panuje zgoda, że operatorzy sieciowi będą nadal przybliżać tę technologię do domów i użytkowników końcowych. Wyzwaniem stojącym przed organami regulacyjnymi, niezależnie od stosowanej technologii, jest fakt, że wiele rejonów obszaru OECD będzie się prawdopodobnie musiało zmierzyć z problemem monopolu lub duopolu w obszarze sieci stacjonarnych. Sieci bezprzewodowe mogą zapewnić konkurencję, ale dostępność spektrum zawsze będzie stanowić pewne ograniczenie, które nie jest problemem dla sieci światłowodowych.

Od publikacji Przeglądu sektora telekomunikacyjnego 2011 ośrodek Asia Pacific Network Information Centre wyczerpał limity dostępnych adresów IP w wersji 4 (IPv4) w ramach normalnych procedur, podobnie jak Réseaux IP Europeéns Network Coordination Centre. Afryka, Ameryka Północna i Ameryka Południowa wykorzystają swoje przydziały adresowe w wyznaczonym czasie. Następca protokołu IPv4, IPv6, pozwala na przypisanie niemal nieograniczonej liczby adresów (2 do potęgi 128), ale jego wdrożenie nie osiągnęło jeszcze istotnego etapu. Mimo że ponad połowa urządzeń w sieci przewodowej jest obecnie w stanie obsłużyć IPv6, mniej niż 1% tych urządzeń łączy się z usługami wykorzystującymi IPv6.

Opłaty branżowe na cele specjalne mogą być uzasadnione, jak np. finansowanie regulatora branży lub współfinansowanie upowszechniania usług, jednak dodatkowe obciążenia podatkowe nakładane na sektor telekomunikacyjny mogą działać na niekorzyść zarówno klientów, jak i samej branży.